|
|
بررسی کارایی مدل RHEM در برآورد فرسایش آبی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه ـ خراسان رضوی)
چکیده پروژه:
یکی از مسائل مهم در حوزههای
آبخیز، تخمین میزان فرسایش در آنها میباشد. مدلهای شبیه سازی کامپیوتری عمدتاً
به طور فزایندهای در برآورد مقدار هدر رفت خاک و انتقال رسوب مؤثراند. هدف اساسی
این پژوهش بررسی مدل RHEM (Rangeland Hydrology and Erosion Model)
در برآورد فرسایش خاک در ایستگاه تحقیقاتی سنگانه به وسعت 50 هکتار، در استان
خراسان رضوی بود که از طریق نصب پلاتهای اندازهگیری فرسایش خاک و ثبت دادههای
بارندگی مورد ارزیابی قرار گرفت. از آنجایی که مدل به صورت تک رخدادی است تعداد 8
رخداد بارش در سالهای مختلف انتخاب شد و مدل اجرا شد و مقادیر برآوردی و مشاهده
شده رواناب و رسوب با همدیگر مقایسه شدند. در مرحله بعد اقدام به آنالیز حساسیت
مدل شد. نتایج حاصل آنالیز حساسیت نشان داد که در شیبهای زیر 60 درصد، تاج پوشش
به عنوان حساسترین عامل شناخته شد و بارندگی عامل دوم و تندی شیب عامل سوم از نظر
حساسیت شناخته شد. اما در شیبهای بیش از 60 درصد نتایج متفاوت بود و عامل طول شیب
به عنوان حساسترین عامل و تندی شیب عامل دوم ار نظر حساسیت شناخته شد. نتایج حاصل
آنالیز حساسیت برای رواناب نشان داد که پوشش گیاهی حساسترین عامل و تندی شیب عامل
دوم از نظر حساسیت برای کلیه شیبها شناخته شد. سپس واسنجی روی پارامترهای حساس انجام گردید و مدل با پارامترهای واسنجی شده اجرا شد. در مرحله
واسنجی مقادیر کارایی (ENS)
و ضریب تعیین (r2) مدل برای رسوب به ترتیب
92/0 و 95/0 و برای رواناب 60/0 و 70/ محاسبه شد. مقادیر (ENS) و (r2) مدل در مرحله
اعتبارسنجی برای رسوب در سطح اطمینان 99 درصد به ترتیب 70/0 و 84/0 و برای رواناب
11/0 و 65/0 به دست آمد. نتایج (ENS) و (r2)، نشان داد که نتایج مدل برای رسوب قابل قبول بوده
و میتواند با سطح اطمینان 99 درصد در برآورد هدر رفت خاک در حوزه آبخیز سنگانه
استفاده شود. سپس جهت تعمیم مدل به سطح حوزه آبخیز از دادههای رسوب پلاتها در
دامنهها و رسوب خروجی زیرحوزهها در حوضچهها استفاده شد و نسبت حمل رسوب (SDR)
زیرحوزهها محاسبه گردید، بعد از آن مقادیر SDR در مقادیر فرسایش محاسبه
شده مدل ضرب شد و نتایج حاصل از آن با رسوب حمل شد در زیرحوزهها مقایسه شد، همبستگی بالای بین مقدار واقعی رسوب حمل شده و برآورد شد
توسط مدل (80 درصد) با سطح اطمینان 99 درصد
و خطای میانگین نسبی قابل قبول (22 درصد) نشان دهنده این بود که مدل RHEM
میتواند با دقت مناسبی مقدار فرسایش و رسوب را در حد دامنهها و زیرحوزههای کوچک
برآورد کند.
کلمات کلیدی: فرسایش دامنه، رواناب، RHEM، آنالیز حساسیت، واسنجی، اعتبارسنجی، SDR
:: برچسبها:
فرسایش دامنه ,
رواناب ,
RHEM ,
آنالیز حساسیت ,
واسنجی ,
اعتبارسنجی ,
SDR ,
:: بازدید از این مطلب : 144
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : دو شنبه 30 تير 1395 |
نظرات ()
|
|
|
|
|